Kochamy Cię niezależnie czy umiesz latać czy nie

Ludzie ze spektrum autyzmu, są pośród nas i funkcjonują z nami, obok nas.

Dajmy im swoje wsparcie i zrozumienie w budowaniu relacji. Autyzm jest głównie zaburzeniem relacji społecznych i komunikacji dlatego nie ma lepszego środowiska do rozwoju niż dobra relacja z drugim człowiekiem. Nie skłonimy nikogo do uczenia się komunikacji z nami, jeśli nie będą miały motywacji, żeby z nami rozmawiać.

Zatrzymaj się na chwilę, rozejrzyj się i zobacz czy wokół Ciebie są osoby wrażliwe, osoby ze spektrum autyzmu lub ich rodziny.

Niepełnosprawność nie jest przeszkodą w osiąganiu celów i marzeń. Siła i determinacja to kluczowy czynnik determinujący ich osiągnięcia. Wartość ich osiągnięć tkwi w inspiracji.

Zostań inspiratorem, dodaj otuchę i motywację osobom, którzy spotykają trudności na swej własnej drodze.

Możemy drobnymi krokami zaczynając od siebie tworzyć lepszy świat. Dla siebie i dla innych. Po warunkiem uważnej obecności poprzez miłość do siebie i do innych zobaczymy piękno i sens życia.

Pamiętajmy o rodzicach osób ze spektrum autyzmu podarujmy im swój czas.

Matki  niesamodzielnych dzieci z autyzmem są osobami, które zawsze, do końca życia, nie będą mogły ze spokojem spędzić 1 dnia nie martwiąc się o opiekę dla dziecka.

Mierzą się z niewyobrażalnymi ambiwalentnymi emocjami między przeogromną miłością i współczuciem dla swojego dziecka, a autentycznym strachem przed nim, przed jego przemocą.

Bądź życzliwy, możesz  pomóc zobaczyć innym  świat.

Autyzm nie jest chorobą, ale zaburzeniem rozwoju to znaczy, że cała ścieżka rozwoju osoby autystycznej jest inna od standardowej. Mówiąc innymi słowami: autyzm oznacza, że mózg pracuje w niestandardowy sposób.

Autyzm rozumiemy jako spektrum. Oznacza to, że autyzm jest trochę inny dla każdej osoby. Osoby z diagnozami ze spektrum autyzmu mają bardzo różne nasilenie zachowań i cech wynikających z autyzmu.

Osoby z autyzmem mają trudność w rozumieniu zachowania innych ludzi, często trudno jest im zrozumieć jak inne osoby się czują i co mają na myśli. Wyzwaniem jest dla nich im nawiązywanie przyjaźni i dogadywanie się w codziennych sytuacjach. Osoby w spektrum autyzmu mogą mieć trudności w rozumieniu gestów i odczytywaniu mimiki twarzy.

Objawy autyzmu w zakresie interakcji społecznych to m. in:

• dziecko nie wskazuje palcem, żeby pokazać, że coś je interesuje

• dziecko nie patrzy na przedmioty, które wskazuje rodzic

• małe zainteresowane ludźmi lub brak świadomości ich obecności

• trudności w inicjowaniu kontaktu, angażowaniu się w zabawy w grupie, zdobywaniu przyjaciół

• brak wchodzenia w role i udawania w zabawie (tzw. zabawa „na niby”)

• brak naśladowania

• trudności w rozumieniu uczuć lub mówieniu o uczuciach

• brak dzielenia się osiągnięciami lub zainteresowaniami np. zabawkami, rysunkami

Część osób z autyzmem nie mówi, ale używa innych form komunikacji np. wskazywanie obrazków w książkach do komunikacji lub pisanie. Osoby, które świetnie posługują się mową wysławiają się w sposób, który może wydawać się nietypowy lub usztywniony. Czasami osoby w spektrum autyzmu powtarzają te same słowa lub wyrażenia (to tzw. echolalia).

Objawy autyzmu w zakresie komunikacji to m. in:

• opóźniony rozwój mowy

• unikanie kontaktu wzrokowego

• mimika twarzy jest niedostosowana do wypowiedzi

• trudności z odczytywaniem mimiki twarzy, tonu głosu, gestów rozmówcy

• nietypowy ton głosu lub nietypowy rytm mowy np. wymawianie każdego zdania jak pytania

• powtarzanie słów lub zdań tzw. echolalia np. w odpowiedzi na pytanie, powtarza je, zamiast udzielenia odpowiedzi

• wypowiedzi mogą sprawiać wrażenie nieadekwatnych do sytuacji

• trudność w komunikowaniu potrzeb lub pragnień

• branie wypowiedzi zbyt dosłownie – nie rozumienie poczucia humoru, ironii, metafor

Osoby z autyzmem często silnie przywiązują się do wzorców lub rutyn np. chodzenie zawsze tą samą drogą, układanie zabawek na półce, zawsze w tej samej kolejności. Nie lubią zmian a nieoczekiwane wydarzenia bywają dla nich bardzo stresujące. Często też bardzo silnie angażują się w zainteresowanie jednym albo kilkoma tematami np. autobusy, samochody określonej marki, liczby.

Objawy autyzmu w zakresie usztywnionych zachowań to m. in:

• przywiązanie do rutyny np. dziecko nalega na chodzenie dokładnie tą samą drogą do szkoły lub jedzenie na tym samym talerzu

• trudności z adaptacją do zmian w planie lub w środowisku np. przemeblowanie, zmiana godziny wyjścia do szkoły

• nietypowe przywiązanie do zabawek lub obiektów tj. klucze, włączniki światła, nitki

• zainteresowanie wąską dziedziną wiedzy np. rozkłady jazdy tramwaju, dinozaury, liczby, odkurzacze określonej marki

• spędzanie dużej ilości czasu na układaniu zabawek w specyficzny sposób, obserwowaniu poruszających się przedmiotów (np. wentylator, pralka), koncentrowanie się na specyficznej części przedmiotu (np. kółko od auta)

• wielokrotne powtarzanie ruchów tj. trzepotanie rękami na wysokości oczu, kręcenie się wokół własnej osi – tzw. stereotypie ruchowe lub autostymulacje

Autyzm bardzo często łączy się z nietypowym odbieraniem świata za pomocą zmysłów. Osoby w spektrum autyzmu mogą odczuwać zwykłe bodźce jako mało intensywne (nie czuje uścisku dłoni) albo zbyt intensywne (uścisk dłoni czuje tak silnie jak poparzenie).

Problemy z nadwrażliwymi zmysłami albo zbyt małym odczuwaniem przez zmysły mogą być bardzo dotkliwe. Część dorosłych osób z autyzmem mówi np. o tym, że kiedy patrzą drugiej osobie w oczy, to jest to dla nich przykre doświadczenie dyskomfortu lub nawet bólu. Niektórzy przebywając w tłocznym pomieszczeniu pełnym głośnych dźwięków opisują uczucie paniki i przeładowania bodźcami.

Co może wskazywać na trudności sensoryczne?

• zakrywanie uszu w reakcji na niektóre dźwięki

• niechęć do przytulania lub dotyku

• poszukiwanie wrażeń zmysłowych np. mocne podskakiwanie, wpatrywanie się w światło

• silne reakcje w odpowiedzi na bodźce np. płacz po dotknięciu specyficznej faktury przedmiotu np. sypkich rzeczy – piasek, kasza, ryż

Zdarza się, że osoby, które nie mają widocznych problemów z poruszaniem się i fizycznie z ich rękoma i nogami wszystko jest w porządku, mogą mieć problemy z wykonywaniem zwykłych ruchów tj. trzymanie długopisu, przeskoczenie przez skakankę. Mogą odczuwać swoje ciało jakby nie mieli nad nim pełnej kontroli. Takie trudności występują o osób, które mają silne natężenie objawów autyzmu.