ZMIANY W PPK

Po kilku latach od przyjęcia przepisów dot. Pracowniczych Planów Kapitałowych [PPK], ustawodawca postanowił wprowadzić w PPK istotne zmiany.

 Nowelizacja ma być odpowiedzią na wnioski zgłaszane w trakcie dotychczasowego funkcjonowania Pracowniczych Planów Kapitałowych i w konsekwencji doprowadzić do uproszczenia zasad i obsługi PPK w przedsiębiorstwach.

 Zmiany w ustawie o PPK zostały wprowadzone ustawą z 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027. Nowelizacja ustawy o PPK została ogłoszona 20 maja 2022 r, a większość zmian w ustawie o PPK oraz zmiany w ustawie o PIP wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia, czyli 4 czerwca 2022 r., choć są i takie, które weszły w życie już 21 maja 2022 r. Natomiast niektóre z nich, wymagające dłuższego czasu na implementację, wejdą w życie dopiero po 6 miesiącach od dnia ogłoszenia, czyli 21 listopada 2022 r. Warto także zwrócić uwagę, że niektóre zmiany przepisów wprowadzono z mocą od 1 lipca 2019 r.

 Zmiany obejmują m.in. termin zgłaszania pracowników do PPK, zasady dot. wniosków o wypłatę transferową czy definicję podmiotu zatrudniającego. Przewidziane zostały również nowe obowiązki dla mikroprzedsiębiorców oraz osób fizycznych będących podmiotami zatrudniającymi; nowe uprawnienia w zakresie kontroli PPK zyskała Państwowa Inspekcja Pracy.

 Na stronie Moje PPK https://www.mojeppk.pl/aktualnosci/zmiany-w-ustawie-o-PPK.html w zakładce Aktualności można zapoznać się ze zmianami oraz pobrać tabelaryczny rejestr zmian, a my poniżej prezentujemy wykaz najważniejszych zmian z perspektywy praktyka:

• Zgłoszenie pracownika do PPK (zmiana obowiązująca od 4 czerwca 2022 r.)

Zgłoszenia pracownika do PPK będzie już możliwe po 14 dniach zatrudnienia.

Należy jednak pamiętać, że pracownika można zgłosić do PPK nie później niż do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął 3-miesięczny okres zatrudnienia.

• Transfer oszczędności (zmiana obowiązująca od 4 czerwca 2022 r.)

W terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy o prowadzenie PPK, uczestnik musi złożyć podmiotowi zatrudniającemu oświadczenie o zawartych w jego imieniu umowach o prowadzenie PPK.

Następnie, podmiot zatrudniający, któremu złożono oświadczenie, niezwłocznie po jego otrzymaniu ma obowiązek poinformować uczestnika PPK o obowiązku złożenia w jego imieniu wniosku o wypłatę transferową.

• Nowa definicja podmiotu zatrudniającego (zmiana obowiązująca od 4 czerwca 2022 r.)

Jeżeli pracodawca posiada numer NIP lub REGON to będzie miał możliwość zawierania umów z Instytucją Finansową. Natomiast, gdy pracodawca nie będzie posiadał ww. numerów to płatnik składek na ubezpieczenia społeczne będzie zawierał umowy z Instytucją Finansową.

• Ujednolicenie terminów dokonywania wpłat do PPK (zmiana obowiązująca od 4 czerwca 2022 r.)

Na mocy nowelizacji ustanowiono, że podmioty zatrudniające mogą dokonywać pierwszych wpłat do PPK począwszy od dnia ich naliczenia i pobrania. Również w tym samym miesiącu, w którym została podpisana umowa o PPK.

Jeżeli chodzi o wpłatę dodatkową, to będzie ona naliczana od miesiąca następującego po miesiącu, w którym uczestnik PPK złożył deklarację wpłaty dodatkowej.

• Uregulowanie zasad zwrotu wpłat nienależnych (zmiana obowiązująca od 21 listopada 2022 r.)

Nienależne wpłaty do PPK, wpłaty powitalne, dopłaty roczne będą podlegać zwrotowi na rzecz finansującego powyższe wpłaty/dopłaty.

Jeżeli na rachunku uczestnika PPK zostały już zapisane jednostki uczestnictwa/jednostki rozrachunkowe, to odkupienie/umorzenie tych jednostek nie będzie wymagało zgody uczestnika PPK.

Jak to będzie działać w praktyce?

Sytuacja 1 - Gdy Instytucja Finansowa poweźmie informację o nienależnych wpłatach, odkupuje/umarza jednostki zapisane na rachunku uczestnika PPK. W terminie 3 dni roboczych od odkupienia/umorzenia jednostek Instytucja Finansowa dokonuje zwrotu środków uczestnikowi PPK, pracodawcy lub Funduszowi Pracy. W przypadku, gdy Instytucja Finansowa nie będzie posiadała numeru rachunku uczestnika, dokona zwrotu środków na rachunek pracodawcy. Z kolei pracodawca w ciągu 5 dni roboczych odda przedmiotową kwotę uczestnikowi PPK.

Sytuacja 2 - Gdy Instytucja Finansowa poweźmie informację o nienależnych wpłatach, a wpłaty nie zostały nabyte przez jednostki wówczas Instytucja Finansowa niezwłocznie ale nie później niż w terminie 3 dni roboczych zwraca środki uczestnikowi PPK i podmiotowi zatrudniającemu. W przypadku, gdy Instytucja Finansowa nie będzie posiadała numeru rachunku uczestnika, dokona zwrotu środków na rachunek pracodawcy. Z kolei pracodawca w ciągu 5 dni roboczych odda przedmiotową kwotę uczestnikowi PPK.

• Dopłaty od państwa

o wpłata powitalna (zmiana obowiązująca od 4 czerwca 2022 r.)

Termin przekazania wpłaty powitalnej na konto uczestnika PPK został przedłużony o 15 dni, tj. od 4 czerwca 2022 r. termin na przekazanie wpłaty będzie wynosił 45 dni od zakończenia kwartału, w którym uczestnik nabył do niej prawo.

o przekazanie dopłaty rocznej w kolejnym roku (zmiana obowiązująca od 21 listopada 2022 r. z mocą od 1 lipca 2019 r.)

W sytuacji, gdy uczestnik PPK nabył prawo do dopłaty rocznej i nie zostało ona na niego przeniesiona, na wniosek złożony przez uczestnika PPK, PRF, Instytucję Finansową lub podmiot zatrudniający, owa dopłata zostanie zaksięgowana na rachunku uczestnika w następnym roku bądź w kolejnych latach, o ile prawo do dopłaty nie uległo przedawnieniu. W powyższym wypadku przedawnienie wynosi 5 lat.

o dopłata roczna (zmiana obowiązująca od 4 czerwca 2022 r.)

Uczestnik PPK zachowa prawo do dopłaty rocznej, nawet gdy pracodawca przestanie finansować za niego wpłaty do PPK, z powodu przystąpienia uczestnika PPK do PPE u tego pracodawcy.

• Ograniczenia przekazywania informacji:

o zmiany, które weszły w życie 4 czerwca 2022 r.

Instytucja Finansowa przestanie informować podmiot zatrudniający o zrealizowanych wypłatach, wypłatach transferowych lub zwrocie środków.

Wyjątkowo, podmiot zatrudniający będzie otrzymywał informacje o rozpoczęciu przez uczestnika PPK wypłat po ukończeniu 60 roku życia.

o zmiany, które wejdą w życie od 21 listopada 2022 r.

Podmiot zatrudniający uzyska informacje umożliwiające mu zablokowanie wpłat do PPK, jeśli uczestnik PPK zacznie dokonywać wypłat po ukończeniu 60 lat.

• Nowe kompetencje PIP (zmiany obowiązujące od 4 czerwca 2022 r.)

PIP będzie mógł prowadzić kontrolę w zakresie PPK nie tylko wobec pracodawców, ale także wobec wszystkich rodzajów podmiotów zatrudniających, np. zleceniodawców.

Ponadto Państwowej Inspekcji Pracy zostanie nadane uprawnienie do ścigania wykroczeń dotyczących nakłaniania osób zatrudnionych do rezygnacji z uczestnictwa w PPK.

• Pozostałe zmiany (wejście w życie od 4 czerwca 2022 r.)

o Nałożenie obowiązku na mikroprzedsiębiorcę oraz osobę fizyczną, będącymi podmiotami zatrudniającymi, przedłożenia na żądanie PFR oświadczenia o spełnieniu warunków zwolnienia ze stosowania ustawy o PPK.

o Informowanie operatora portalu PPK za pomocą PFR.

o PFR będzie mógł upubliczniać i udostępniać wyniki analiz statystycznych opracowanych na podstawie danych z ewidencji PPK podmiotom trzecim z wyłączeniem informacji umożliwiających zidentyfikowanie podmiotu zatrudniającego lub uczestnika PPK.

o Przed dokonaniem wypłaty transferowej informacja dotycząca uczestnika PPK, z którego rachunku PPK ma zostać dokonana wypłata transferowa sporządzona zostanie w postaci elektronicznej.

• Pozostałe zmiany (wejście w życie od 21 listopada 2022 r.)

o Pośrednictwo PFR przy zwrocie środków pochodzących z wypłaty powitalnej i dopłat rocznych od państwa. Najpierw środki będą trafiać do PFR, następnie będą one przekazywane zbiorowo do ministra ds. pracy.

• Informację przygotowała

Jana Jaworska, praktyk HR, coach ICC, trener biznesu