Drogowskaz przedsiębiorcy - Tarcza 2.0 wybrane zagadnienia
Poniższy artykuł obejmuje kilka wskazówek, podpowiedzi oraz odpowiedzi na nurtujące autora pytania odnośnie zapisów Regulaminu Państwowego Funduszu Rozwoju (dalej PFR) dla Tarczy 2.0, a także kilka uwag dla Beneficjentów, którzy otrzymali już Subwencję. Zważywszy na fakt, że Subwencja może ponownie zostać zweryfikowana przez PFR w każdym momencie po jej otrzymaniu, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości będzie podlegała zwrotowi, warto spojrzeć na zasady i mechanizmy ją definiujące, również po to aby podczas rozliczania nie doszło do konieczności jej zwrotu w całości.
Warunki programowe Tarczy 2.0 zakładają pomoc Beneficjentom posiadającym status MŚP lub Mikroprzedsiębiorcy. Stwierdzenie to jest ważne dla oceny czy prawidłowo została wyliczona wartość pomocy, lub czy pomoc ta rzeczywiście przysługuje przedsiębiorcy i nie podlega zwrotowi w całości do PFR-u? Obowiązek prawidłowego określenia statusu leży po stronie Beneficjenta a ocena po stronie PFR-u. Zatem Beneficjent jest zobowiązany zweryfikować wszelkie relacje i powiązania łączące go z innymi przedsiębiorstwami, gdyż może z nimi działać w ramach tzw. grup kapitałowych. W przypadku, gdy Beneficjent posiada przedsiębiorstwa powiązane to dolicza się do jego danych prezentowanych we wniosku : liczbę pracowników, sumę rocznego obrotu, sumy bilansowe właśnie tych podmiotów powiązanych. Inaczej przedstawia się sytuacja, gdy Beneficjent posiada przedsiębiorstwa partnerskie, wówczas do jego danych dodatkowo dolicza się dane przedsiębiorstw partnerskich proporcjonalnie do procentowego udziału w kapitale lub prawach głosu. W tym przypadku zależnie od kategorii należy wziąć pod uwagę wyższy udział. Powiązania mogą zachodzić też za pośrednictwem innych przedsiębiorstw, osób fizycznych lub ich grup, jeżeli prowadzą one swoją działalność lub część działalności na tym samym rynku lub rynkach pokrewnych, który to rynek znajduje się bezpośrednio na wyższym lub niższym szczeblu rynku w stosunku do rynku właściwego. Dane dotyczące stopnia powiazania określa się na podstawie sum ksiąg rachunkowych lub sum danych ze skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Uwagi dotyczące powiązań, nie obejmują:
Prawidłowe określenie powiazań jest o tyle istotne, gdyż w przypadku stwierdzenia przez PFR naruszenia wskazanych warunku lub stwierdzenia uchybień w składanym oświadczeniu, Umowa z Beneficjentem zostaje rozwiązana automatycznie a otrzymana Subwencja podlega zwrotowi w trybie natychmiastowym.
Ponadto, uwzględniając wszystkie okoliczności i kontrowersje występujące obecnie przy rozliczeniu Tarczy 1.0, to nieprecyzyjne określenia powiązań zawarte w regulaminie oraz wielość możliwych scenariuszy interpretacji tego pojęcia daje PFR-owi, duże pole dowolności w ich ocenie, tym samym może rzutować na konieczność zwrotu otrzymanej subwencji w całości.
Analiza zapisów i definicji w Umowie i Regulaminie Tarczy 2.0 dla MŚP i Mikroprzedsiębiorstw też nie napawa optymizmem, szczególnie co do oczywistości pojęciowej stwierdzeń, użytych definicji oraz warunków jej rozliczenia. Zatem, w celu przybliżenia kontekstu sformułowano kilka prostych pytań:
W celu odpowiedzi na pytania przybliżono kilka informacji na temat przedmiotowej Tarczy oraz wypisano z Regulaminu inne informacje istotne do skutecznego rozliczenia Subwencji.
Zgodnie z Regulaminem o Subwencję mogą ubiegać się firmy prowadzące działalność według wykazanych nr kodów PKD oraz zatrudniające do 249 pracowników, których obroty wynoszą poniżej 50 mln euro rocznie lub suma bilansowa jest poniżej 43 mln euro.
Dalej w Regulaminie Tarczy 2.0 przewidziano szereg warunków koniecznych otrzymania i umorzenia Subwencji w całości (dotyczy to zarówno MŚP jak i Mikroprzedsiębiorców) do nich należą:
17.29.Z Produkcja pozostałych wyrobów z papieru i tektury;
18.12.Z Pozostałe drukowanie;
18.13.Z Działalność usługowa związana z przygotowywaniem do druku;
18.14.Z Introligatorstwo i podobne usługi;
49.39.Z Pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany;
46.42.Z Sprzedaż hurtowa odzieży i obuwia;
47.71.Z Sprzedaż detaliczna odzieży prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach;
47.72.Z Sprzedaż detaliczna obuwia i wyrobów skórzanych prowadzona w wyspecjalizowanych
sklepach;
47.76.Z Sprzedaż detaliczna kwiatów, roślin, nasion, nawozów, żywych zwierząt domowych,
karmy dla zwierząt domowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach;
47.81.Z Sprzedaż detaliczna żywności, napojów i wyrobów tytoniowych prowadzona na straganach
i targowiskach;
47.82.Z Sprzedaż detaliczna wyrobów tekstylnych, odzieży i obuwia prowadzona na straganach i
targowiskach;
47.89.Z Sprzedaż detaliczna pozostałych wyrobów prowadzona na straganach i targowiskach;
56.21.Z Przygotowywanie i dostarczanie żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering);
55.10.Z Hotele i podobne obiekty zakwaterowania;
55.20.Z Obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania;
56.10.A Restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne;
56.10.B Ruchome placówki gastronomiczne;
56.29.Z Pozostała usługowa działalność gastronomiczna;
56.30.Z Przygotowywanie i podawanie napojów;
59.11.Z Działalność związana z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych;
59.12.Z Działalność postprodukcyjna związana z filmami, nagraniami wideo i programami
telewizyjnymi;
59.13.Z Działalność związana z dystrybucją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych;
59.14.Z Działalność związana z projekcją filmów;
59.20.Z Działalność w zakresie nagrań dźwiękowych i muzycznych;
73.11.Z Działalność agencji reklamowych;
74.20.Z Działalność fotograficzna;
77.21.Z Wypożyczanie i dzierżawa sprzętu rekreacyjnego i sportowego;
79.11.A Działalność agentów turystycznych;
79.12.Z Działalność organizatorów turystyki;
79.11.B Działalność pośredników turystycznych;
79.90.A Działalność pilotów wycieczek i przewodników turystycznych;
79.90.B Działalność w zakresie informacji turystycznej;
79.90.C Pozostała działalność usługowa w zakresie rezerwacji, gdzie indziej niesklasyfikowana;
82.30.Z Działalność związana z organizacją targów, wystaw i kongresów;
85.51.Z Pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych;
85.52.Z Pozaszkolne formy edukacji artystycznej;
85.59.A Nauka języków obcych;
85.59.B Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane;
86.90.A Działalność fizjoterapeutyczna;
86.90.D Działalność paramedyczna;
90.01.Z Działalność związana z wystawianiem przedstawień artystycznych- zespół muzyczny;
90.02.Z Działalność wspomagająca wystawianie przedstawień artystycznych;
90.04.Z Działalność obiektów kulturalnych;
91.02.Z Działalność muzeów;
93.11.Z Działalność obiektów sportowych;
93.12.Z Działalność klubów sportowych;
93.13.Z Działalność obiektów służących poprawie kondycji fizycznej;
93.19.Z Pozostała działalność związana ze sportem;
93.21.Z Działalność wesołych miasteczek i parków rozrywki;
93.29.A Działalność pokojów zagadek, domów strachu, miejsc do tańczenia i w zakresie innych
form rozrywki lub rekreacji organizowanych w pomieszczeniach lub w innych miejscach
o zamkniętej przestrzeni;
93.29.B Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, gdzie indziej niesklasyfikowana;
93.29.Z Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna;
96.01.Z Pranie i czyszczenie wyrobów włókienniczych i futrzarskich;
96.04.Z Działalność usługowa związana z poprawą kondycji fizycznej.
Co ważne, na stronach PFR podana jest również informacja, że powyższe kody PKD nie muszą być przeważającymi kodami działalności gospodarczej, ale istotnymi dla niej. Pojęcie „istotne” oznacza, że przychody z działalności objętej kodami PKD powinny wynieść co najmniej 30% w całości przychodów firmy.
Spełnienie podanych powyżej warunków uprawnia przedsiębiorcę do zachowania 100% wartości Subwencji finansowej. Należy dodać, że informacja stanu osobowego zatrudnienia w tym przypadku nie jest istotna do umorzenia, najważniejszy jest spadek przychodów o co najmniej 30% w wymaganym okresie.
Kursywą zaznaczono odpowiedzi na pytania, podkreślono istotne frazy dla przedmiotu rozważań.
Ad 1. Strata brutto definiowana przez autorów Tarczy 2.0 jest ujemnym wynikiem finansowym za okres od 1 listopada 2020 r. do dnia 31 marca 2021 r. Wynik finansowy brutto na potrzeby rozliczenia zostanie ustalony w uproszczonym rachunku zysków i strat tworzonym zgodnie z ustawą o rachunkowości za badany i wymieniony w Regulaminie okres, będzie on stanowił podstawę do rozliczenia Subwencji.
Ad 2. Do rozliczeń Subwencji dla MŚP nie będzie brany wynik bilansowy spółki na koniec roku. Strata lub zysk bilansowy nie wchodzi do rozliczenia Subwencji. Doszacowanie aktywów bilansu nie będzie brane pod uwagę w rozliczeniu Tarczy 2.0. Do rozliczenia będzie brany uproszczony rachunek zysków i strat.
Ad 3. Amortyzacja nie jest kosztem w myśl uregulowań zapisów Tarczy 2.0. Przyjęto, że koszt ten jest wyłączony z rachunku uproszczonego rachunku wyników, który będzie przedstawiany do rozliczeń, dotycz to również rezerw i odpisów lub wyniku z przeszacowania lub sprzedaży aktywów.
Uwaga, na potrzeby wyliczenia wnioskowanej kwoty Subwencji dla:
Beneficjent (MŚP) do wykazania prawidłowej straty brutto powinien ją pomniejszyć o wszelką:
Ponadto w celu wyliczenia prawidłowej kwoty Subwencji dla MŚP, konieczne było wykazanie przez firmę:
Kwota Subwencji, którą może uzyskać MŚP z Tarczy 2.0, nie może być w żadnym przypadku wyższa niż:
Ocenę wartości nominalnej pomocy wyrażonej w PLN dokonuje się przeliczając kurs Euro na PLN według kursu NBP w dniu otrzymania subwencji.
Przekroczenie łącznego limitu otrzymanej pomocy może skutkować koniecznością bezzwłocznego zwrotu nadwyżki, wraz z odsetkami od dnia uzyskania nadwyżki, które na dzień dzisiejszy wynoszą 5,6 (art. 481 § 2 K.C).
Ad 4. Generalnie Subwencja z Tarczy 2.0 ma na celu ochronę miejsc pracy dla branż najbardziej dotkniętych jej skutkami, dlatego może zostać wykorzystana wyłącznie na pokrycie operacyjnych kosztów prowadzonej (w niektórych branżach nieprowadzone) działalności gospodarczej (dotyczy MŚP) w wyznaczonym okresie 5 miesięcy, w tym na:
Ad 5. Środki z Subwencji nie mogą zostać przeznaczone na:
Uwaga: PFR uprawniony jest do kontrolowania sposobu wydatkowania Subwencji Finansowej przez Beneficjenta i w tym zakresie może korzystać z informacji udostępnionych przez organy publiczne, w tym Ministra Finansów lub Krajową Administrację Skarbową, ZUS i inne. W przypadku, gdy PFR ustali, że Beneficjent wydatkował Subwencję w sposób sprzeczny z Umową lub Regulaminem, PFR będzie uprawniony do wypowiedzenia Umowy Subwencji Finansowej ze skutkiem natychmiastowym, bez zachowania okresu wypowiedzenia i żądania natychmiastowego zwrotu całości Subwencji Finansowej.
Ad 6. Otrzymana Subwencja podlega całkowitemu umorzeniu pod warunkiem łącznego spełnienia poniższych warunków:
Ad 7. Wszelkie spory powstałe w wyniku otrzymania, rozliczenia, wielkości umorzenia Subwencji, jak informuje PFR na stronach internetowych będą rozpatrywane na gruncie prawa cywilnego a nie administracyjnego.
Uwagi dodatkowe ważne z punktu widzenia rozliczenia/umorzenia Subwencji wynikające z Regulaminu Tarczy 2.0:
PFR w ramach swoich uprawnień opisanych w Regulaminie może przeprowadzić zdalną kontrolę opartą o algorytm wynikający z monitoringu finansowego Beneficjentów (podobnie jak dla Tarczy 1.0), który czerpie dane z różnych baz publicznych CIDG, KRS, US, MF, ZUS-u i innych rejestrów w tym również bankowych baz danych. Zakres ewentualnej kontroli obejmuje:
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości należy je wyjaśniać w terminie zakreślonym w Regulaminie, decyzji lub wyznaczonym w dokumentach pokontrolnych, ponieważ istnieje zagrożenie wypowiedzenia Umowy przez PFR i konieczność zwrotu środków. W skrajnych przypadkach grozi Beneficjentowi odpowiedzialność karna art. 297 KK – oszustwo dotacyjne.
Opracowanie przygotowano na podstawie Regulaminu Tarcza 2.0.i informacji PFR prezentowanych na stronach:
Przygotował dr Ryszard Jan Pawłowski